Ung thư cổ tử cung là một trong những loại ung thư phổ biến và nguy hiểm đối với phụ nữ, đặc biệt là ở độ tuổi trên 30. Đây là căn bệnh do virus HPV (Human Papilloma Virus) gây ra, và hiện nay, biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất chính là tiêm ngừa vaccine HPV. Trên thị trường, hai loại vaccine phổ biến nhất là Gardasil 4 và Gardasil 9. Vậy nên chọn loại vaccine nào? Bài viết này sẽ giúp các chị em phân biệt được 2 loại vaccine này và lựa chọn được loại vaccine phù hợp để bảo vệ bản thân.
Bài viết được tham vấn y khoa từ Bác sĩ Hoàng Thanh Dung – chuyên gia sản khoa, giám đốc chuyên môn Euro Pharm VN. Trân trọng cung cấp thông tin tới quý bạn đọc!
>> Có thể bạn quan tâm đến bài viết: Nam giới có cần tiêm HPV hay không?
Gardasil 4 và Gardasil 9 là gì?
Virus HPV là loại virus lây truyền chủ yếu qua đường tình dục, bao gồm các hình thức tiếp xúc da với da, niêm mạc miệng, hầu họng và cả qua đường sinh dục, hậu môn. Đặc biệt, virus này có thể lây qua cả những tiếp xúc gần gũi như hôn hoặc qua tiếp xúc gián tiếp với các bộ phận sinh dục. Trong số hơn 140 chủng virus HPV đã được phát hiện, khoảng 40 chủng có khả năng gây viêm nhiễm vùng sinh dục và một số chủng khác gây ra những bệnh lý nguy hiểm, bao gồm ung thư cổ tử cung, ung thư hậu môn, ung thư âm đạo, âm hộ, và một số bệnh ung thư khác.
Gardasil 4 và Gardasil 9 là hai loại vaccine phòng ngừa virus HPV phổ biến nhất trên thị trường. Cả hai đều có tác dụng kích thích hệ miễn dịch của cơ thể để tạo ra kháng thể chống lại sự tấn công của các chủng virus HPV, từ đó giảm nguy cơ nhiễm bệnh và các bệnh lý liên quan đến HPV.
Gardasil 4 và Gardasil 9 khác nhau như thế nào?
Sự khác biệt cơ bản giữa hai loại vaccine này nằm ở phạm vi bảo vệ mà chúng mang lại:
- Gardasil 4: Đây là loại vaccine bảo vệ chống lại 4 chủng HPV, bao gồm các chủng 6, 11, 16 và 18. Hai chủng 16 và 18 là nguyên nhân chính gây ra hơn 70% các ca ung thư cổ tử cung. Chủng 6 và 11 gây ra hơn 90% các ca mụn cóc sinh dục, một tình trạng phổ biến nhưng ít nguy hiểm hơn.
- Gardasil 9: Đây là phiên bản mở rộng của Gardasil 4, ngoài việc bảo vệ chống lại 4 chủng virus như Gardasil 4, Gardasil 9 còn giúp ngăn ngừa 5 chủng khác: 31, 33, 45, 52 và 58. Các chủng này cũng là nguyên nhân gây ra một phần nhỏ các trường hợp ung thư cổ tử cung, âm đạo, và các bệnh lý khác liên quan đến HPV.
Vì vậy, Gardasil 9 cung cấp phạm vi bảo vệ rộng hơn so với Gardasil 4, đặc biệt là với các chủng HPV có khả năng gây ung thư.
Tiêm Gardasil 4 rồi có tiêm Gardasil 9 được không?
Nếu bạn đã tiêm đủ 3 liều Gardasil 4, bạn vẫn có thể tiêm thêm Gardasil 9 để mở rộng phạm vi bảo vệ. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tiêm Gardasil 9 không hoàn toàn thay thế hoặc bổ sung hiệu quả của Gardasil 4, mà chỉ giúp ngăn ngừa thêm các chủng HPV mà Gardasil 4 không bao phủ. Và trước khi quyết định, các chị em nên tham khảo ý kiến bác sĩ để xác định có nên thực hiện tiêm thêm hay không và điều chỉnh lịch tiêm phù hợp.
>> Có thể bạn quan tâm đến bài viết: Nhiễm HPV có đi hiến máu được không?
Gardasil 9 có thay thế hoàn toàn Gardasil 4 không?
Gardasil 9, với khả năng phòng ngừa nhiều chủng virus HPV hơn, chắc chắn là một bước tiến quan trọng so với Gardasil 4. Tuy nhiên, việc Gardasil 9 có thể thay thế hoàn toàn Gardasil 4 hay không cần được xem xét trên nhiều khía cạnh, bao gồm tính hiệu quả, đối tượng sử dụng và thời điểm tiêm chủng.
Phạm vi bảo vệ của Gardasil 9 so với Gardasil 4
Gardasil 9 mở rộng phạm vi bảo vệ lên tới 9 chủng HPV, trong khi Gardasil 4 chỉ ngăn ngừa được 4 chủng. Cụ thể:
- Gardasil 4 bảo vệ khỏi 4 chủng virus: 6, 11, 16 và 18. Trong đó:
- Chủng 16 và 18 là nguyên nhân gây ra hơn 70% các ca ung thư cổ tử cung trên toàn cầu.
- Chủng 6 và 11 là nguyên nhân của hơn 90% các trường hợp mụn cóc sinh dục.
- Gardasil 9 bảo vệ khỏi cùng các chủng của Gardasil 4 (6, 11, 16, 18) và mở rộng thêm 5 chủng khác (31, 33, 45, 52 và 58). Các chủng này cũng có khả năng gây ung thư, mặc dù tỷ lệ thấp hơn so với chủng 16 và 18, nhưng vẫn góp phần vào việc phát triển các bệnh ung thư cổ tử cung và các bệnh lý khác.
Với phạm vi bảo vệ rộng hơn, Gardasil 9 không chỉ bảo vệ khỏi các chủng virus nguy hiểm phổ biến mà còn giúp phòng ngừa thêm 5 chủng ít phổ biến hơn nhưng vẫn có khả năng gây bệnh. Do đó, từ góc độ phòng ngừa, Gardasil 9 cung cấp sự bảo vệ toàn diện và hiệu quả hơn so với Gardasil 4. Điều này khiến nhiều người xem Gardasil 9 như một sự thay thế vượt trội so với Gardasil 4.
Đối tượng sử dụng và tính tương thích giữa hai loại vaccine
Một số câu hỏi thường gặp là liệu những người đã tiêm Gardasil 4 có nên hoặc cần phải tiêm Gardasil 9 để mở rộng phạm vi bảo vệ không? Để hiểu rõ hơn, ta cần phân tích cụ thể từng trường hợp:
- Người chưa tiêm phòng: Đối với những người chưa tiêm bất kỳ loại vaccine nào, lựa chọn rõ ràng và ưu việt hơn là Gardasil 9 vì khả năng bảo vệ rộng rãi hơn. Với 9 chủng HPV được bao phủ, Gardasil 9 sẽ giúp người tiêm phòng tránh nhiều loại virus hơn so với Gardasil 4.
- Người đã tiêm đủ phác đồ Gardasil 4: Đối với những người đã hoàn thành tiêm đủ 3 liều Gardasil 4, câu hỏi liệu có cần tiêm thêm Gardasil 9 hay không vẫn còn phụ thuộc vào từng trường hợp. Việc tiêm thêm Gardasil 9 không bắt buộc, bởi Gardasil 4 đã bảo vệ trước các chủng virus phổ biến nhất (16, 18, 6, và 11). Tuy nhiên, những người có nguy cơ cao hoặc muốn bảo vệ toàn diện trước các chủng virus còn lại (31, 33, 45, 52, 58) có thể cân nhắc tiêm thêm Gardasil 9 sau khi hoàn thành Gardasil 4. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để quyết định liệu tiêm bổ sung có cần thiết hay không.
>> Có thể bạn quan tâm đến bài viết: Thành phố Hồ Chí Minh tiêm HPV ở đâu
Gardasil 9 không phải là liều tăng cường (booster) cho Gardasil 4, mà là một vaccine mở rộng phạm vi bảo vệ. Điều này có nghĩa rằng, nếu bạn đã hoàn thành Gardasil 4, bạn đã được bảo vệ trước các chủng virus chính, và việc tiêm Gardasil 9 chỉ nhằm mở rộng bảo vệ trước những chủng HPV khác. Việc này có thể không cần thiết đối với những người có nguy cơ thấp, nhưng lại rất hữu ích cho những người muốn phòng ngừa toàn diện.
Thời điểm và lịch trình tiêm vaccine
Lịch tiêm của Gardasil 4 và Gardasil 9 đều bao gồm 3 liều. Tuy nhiên, điểm quan trọng cần lưu ý là nếu bạn đã bắt đầu phác đồ với Gardasil 4, bạn nên hoàn thành phác đồ đó trước khi cân nhắc tiêm Gardasil 9. Việc thay đổi giữa hai loại vaccine trong quá trình tiêm có thể gây rối loạn miễn dịch hoặc không đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối ưu.
Gardasil 9 không thể thay thế hoàn toàn Gardasil 4 nếu phác đồ tiêm của Gardasil 4 đã được bắt đầu. Để đạt hiệu quả cao nhất, bạn nên hoàn tất phác đồ với loại vaccine đã chọn ban đầu. Sau đó, nếu muốn mở rộng bảo vệ, bạn có thể cân nhắc tiêm thêm Gardasil 9.
Hiệu quả lâm sàng và tác dụng bảo vệ lâu dài
Các nghiên cứu lâm sàng đã chỉ ra rằng cả Gardasil 4 và Gardasil 9 đều có hiệu quả bảo vệ cao và tác dụng lâu dài. Gardasil 9 được cho là có khả năng bảo vệ lên đến 94% đối với các chủng HPV nguy hiểm nhất, trong khi Gardasil 4 đã được chứng minh hiệu quả trong việc giảm tỷ lệ mắc ung thư cổ tử cung và các bệnh do HPV gây ra ở phụ nữ.
Mặc dù cả hai loại vaccine đều rất hiệu quả trong việc ngăn ngừa các bệnh do HPV gây ra, nhưng Gardasil 9 có phạm vi bảo vệ rộng hơn, điều này đồng nghĩa với việc tiêm Gardasil 9 sẽ giúp ngăn ngừa một số bệnh mà Gardasil 4 không thể bảo vệ. Điều này càng củng cố cho lý do nhiều người lựa chọn Gardasil 9 như một phương pháp phòng ngừa HPV toàn diện hơn.
Vì vậy, Gardasil 9 không hoàn toàn thay thế Gardasil 4, đặc biệt đối với những người đã tiêm đủ phác đồ Gardasil 4. Tuy nhiên, với khả năng phòng ngừa nhiều chủng virus HPV hơn, Gardasil 9 là lựa chọn vượt trội hơn về mặt phạm vi bảo vệ.
Đối với những ai chưa tiêm vaccine phòng HPV, Gardasil 9 là lựa chọn tối ưu hơn nhờ bảo vệ thêm trước các chủng HPV khác. Trong khi đó, những người đã tiêm Gardasil 4 vẫn có được sự bảo vệ mạnh mẽ trước các chủng nguy hiểm nhất, nhưng họ cũng có thể cân nhắc tiêm Gardasil 9 để mở rộng thêm sự bảo vệ này.
Gardasil 9 giá bao nhiêu?
Hiện tại, chi phí tiêm phòng Gardasil 9 thường dao động trong khoảng 2.900.000 – 3.000.000 VND cho mỗi liều. Để hoàn thành phác đồ tiêm phòng đầy đủ, bạn sẽ cần tiêm 3 mũi trong khoảng thời gian từ 6 tháng đến 1 năm, tùy thuộc vào khuyến nghị của bác sĩ.
Gardasil 4 giá bao nhiêu?
Giá của Gardasil 4 thấp hơn so với Gardasil 9, với chi phí khoảng 1.700.000 – 1.800.000 VND cho mỗi liều. Đây là một lựa chọn phù hợp cho những người mong muốn bảo vệ khỏi các chủng HPV phổ biến và đã được xác nhận gây ung thư mà không cần mở rộng phạm vi bảo vệ.
Đối tượng nào nên tiêm phòng Gardasil 4 và Gardasil 9?
- Trẻ em từ 9 đến 13 tuổi: Đây là độ tuổi vàng để tiêm vaccine phòng ngừa HPV, giúp bảo vệ cơ thể trước khi có tiếp xúc với virus. Vaccine HPV có thể được tiêm cho cả bé trai và bé gái, giúp ngăn ngừa không chỉ ung thư cổ tử cung mà còn nhiều bệnh lý khác do HPV gây ra.
- Người từ 14 đến 26 tuổi: Với những người trong độ tuổi này, việc tiêm phòng vẫn rất hiệu quả, đặc biệt là những người chưa có quan hệ tình dục hoặc đã có quan hệ tình dục nhưng chưa bị phơi nhiễm HPV.
- Người từ 27 đến 45 tuổi: Mặc dù vaccine HPV được khuyến cáo sử dụng ở độ tuổi trẻ, nhưng vaccine cũng đã được FDA phê chuẩn để tiêm cho người trưởng thành đến 45 tuổi. Tuy nhiên, với những người trong độ tuổi này, hiệu quả của vaccine có thể giảm dần theo tuổi tác, do đó việc tiêm phòng cần được xem xét dựa trên tình trạng sức khỏe cá nhân.
Nên chọn Gardasil 4 hay Gardasil 9?
- Gardasil 4 là lựa chọn phù hợp cho những người mong muốn bảo vệ khỏi các chủng HPV phổ biến và có chi phí tiết kiệm hơn. Vaccine này phù hợp với người chỉ cần bảo vệ khỏi 4 chủng chính: 6, 11, 16 và 18.
- Gardasil 9 là lựa chọn tối ưu hơn khi bạn mong muốn mở rộng phạm vi bảo vệ, không chỉ khỏi các chủng cơ bản mà còn thêm các chủng ít phổ biến nhưng vẫn có khả năng gây ung thư. Đặc biệt, vaccine này có thể tiêm cho cả nam và nữ, giúp ngăn ngừa cả các bệnh lý do HPV gây ra ở nam giới như ung thư dương vật và ung thư hậu môn.
Với chi phí và phạm vi bảo vệ khác nhau, chị em nên cân nhắc lựa chọn dựa trên nhu cầu cá nhân và tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo lựa chọn đúng đắn nhất.
