Các xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung hiện nay
Bài viết được tham vấn y khoa từ Bác sĩ Hoàng Thanh Dung – chuyên gia sản khoa, giám đốc chuyên môn Euro Pharm VN. Trân trọng cung cấp thông tin tới quý bạn đọc!
Ung thư cổ tử cung là một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ, đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển. Việc thực hiện các xét nghiệm tầm soát giúp phát hiện và can thiệp sớm, giúp phụ nữ ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Khi được phát hiện và điều trị sớm, tỷ lệ sống sót và khả năng hồi phục sẽ cao hơn rất nhiều.
Ung thư cổ tử cung là gì?
Cổ tử cung của phụ nữ là phần nối giữa tử cung và âm đạo, được bao phủ bởi một lớp mô mỏng, chứa các tế bào có khả năng biến đổi thành tế bào ung thư nếu gặp điều kiện thuận lợi như nhiễm vi rút papilloma ở người (HPV). Khi các tế bào này phát triển mất kiểm soát, quá trình này sẽ dẫn đến ung thư cổ tử cung. Các biến đổi tiền ung thư thường xảy ra qua các giai đoạn tiền ung thư như tân sinh nội biểu mô cổ tử cung (CIN) và tổn thương biểu mô vảy mức độ cao (HSIL).
>> Có thể bạn quan tâm đến bài viết: Ung thư cổ tử cung tại Việt Nam
Tầm soát ung thư cổ tử cung là gì?
Tầm soát ung thư cổ tử cung là một chuỗi các biện pháp kiểm tra giúp phát hiện sớm các tế bào tiền ung thư hoặc các dấu hiệu của ung thư, từ đó điều trị sớm trước khi bệnh tiến triển thành ung thư. Phát hiện sớm không chỉ giúp tăng khả năng điều trị thành công mà còn làm giảm thiểu nguy cơ biến chứng và bảo vệ sức khỏe phụ nữ.
Tầm soát ung thư cổ tử cung bao lâu 1 lần?
Phụ nữ từ 21 tuổi trở lên hoặc những người đã có quan hệ tình dục nên thực hiện tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ. Tần suất tầm soát có thể thay đổi theo độ tuổi và tiền sử bệnh lý của mỗi người:
- Phụ nữ từ 21–29 tuổi: Nên thực hiện xét nghiệm Pap mỗi 3 năm.
- Phụ nữ từ 30–65 tuổi: Có thể chọn kết hợp xét nghiệm Pap và HPV mỗi 5 năm, hoặc chỉ xét nghiệm Pap mỗi 3 năm.
- Phụ nữ trên 65 tuổi: Nếu kết quả xét nghiệm trước đó bình thường, có thể ngưng tầm soát.
Các xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung phổ biến hiện nay
Khám phụ khoa
Khám phụ khoa định kỳ là bước cơ bản giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Trong quá trình khám, bác sĩ sẽ kiểm tra toàn diện bộ phận sinh dục, đánh giá tình trạng của cổ tử cung và xác định những dấu hiệu bất thường. Tuy nhiên, khám phụ khoa chỉ mang tính chất sơ bộ và không thể khẳng định ung thư cổ tử cung mà cần kết hợp thêm các xét nghiệm khác.
Kiểm tra trực quan bằng acid acetic (VIA)
Phương pháp VIA sử dụng một lượng nhỏ giấm trắng (acid acetic) để phết lên cổ tử cung. Nếu có các tế bào bất thường, chúng sẽ chuyển sang màu trắng khi tiếp xúc với acid acetic. Đây là phương pháp đơn giản và rẻ tiền, nhưng chỉ mang tính sàng lọc ban đầu và không có độ chính xác cao như các phương pháp khác. Khi phát hiện nghi ngờ, cần làm thêm các xét nghiệm chuyên sâu hơn.
Soi cổ tử cung
Soi cổ tử cung là một phương pháp chi tiết hơn, giúp bác sĩ quan sát vùng cổ tử cung với hình ảnh phóng to từ 10 đến 30 lần, dễ dàng nhận biết các dấu hiệu bất thường. Bác sĩ có thể sử dụng acid acetic và dung dịch lugol để phết lên cổ tử cung, từ đó xác định rõ vị trí tổn thương nếu có. Khi phát hiện dấu hiệu khả nghi, bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết – lấy mẫu mô để phân tích dưới kính hiển vi.
Xét nghiệm Pap (Pap Smear)
Xét nghiệm Pap là phương pháp phổ biến để phát hiện các tế bào tiền ung thư hoặc tế bào bất thường có nguy cơ tiến triển thành ung thư cổ tử cung. Trong quá trình xét nghiệm, bác sĩ sẽ lấy mẫu tế bào từ cổ tử cung bằng một bàn chải mềm, sau đó gửi mẫu này đến phòng xét nghiệm để phân tích. Kết quả xét nghiệm Pap giúp nhận diện các biến đổi trong tế bào, giúp bác sĩ đưa ra quyết định theo dõi và điều trị kịp thời.
Xét nghiệm HPV
Xét nghiệm HPV giúp phát hiện sớm các chủng HPV gây nguy cơ ung thư, đặc biệt là HPV 16 và HPV 18 – hai chủng phổ biến nhất gây ung thư cổ tử cung. Xét nghiệm này có thể được thực hiện kết hợp với xét nghiệm Pap để cung cấp kết quả chính xác hơn. Mặc dù xét nghiệm HPV không khẳng định hoàn toàn sự hiện diện của ung thư, nhưng giúp xác định nguy cơ và các biện pháp phòng ngừa sớm.
>> Có thể bạn quan tâm đến bài viết: Nguyên nhân nhiễm HPV là gì và Biện pháp phòng tránh
Kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung bất thường: Ý nghĩa và các bước tiếp theo
Nếu kết quả xét nghiệm bất thường, bác sĩ sẽ tiếp tục thực hiện các xét nghiệm bổ sung như soi cổ tử cung, sinh thiết, hoặc các xét nghiệm khác để chẩn đoán chính xác. Một số chỉ số kết quả phổ biến cần lưu ý:
- ASC-US: Các tế bào vảy bất thường không xác định, cần theo dõi thêm.
- LSIL (Low-grade Squamous Intraepithelial Lesion): Có thể là dấu hiệu tiền ung thư ở mức độ nhẹ.
- HSIL (High-grade Squamous Intraepithelial Lesion): Tổn thương mức độ cao, có nguy cơ tiến triển thành ung thư.
Các bước tiếp theo sẽ được quyết định dựa trên tình trạng cụ thể của mỗi người, từ việc theo dõi cho đến các biện pháp can thiệp sớm.
Chỉ số xét nghiệm ung thư cổ tử cung: Thông tin cần biết
Các chỉ số xét nghiệm ung thư cổ tử cung như ASC-US, LSIL, và HSIL đều đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá mức độ nghiêm trọng và nguy cơ của tế bào bất thường. Bác sĩ sẽ dựa vào chỉ số này để đưa ra khuyến nghị cụ thể về kế hoạch theo dõi hoặc điều trị.
Phòng ngừa và điều trị ung thư cổ tử cung ở nữ giới
Tiêm vắc xin HPV là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất để giảm nguy cơ nhiễm HPV và ung thư cổ tử cung. Vắc xin này được khuyến cáo cho các bé gái và phụ nữ trẻ trước khi có quan hệ tình dục lần đầu, nhằm tăng cường hiệu quả phòng ngừa. Ngoài ra, thực hiện các biện pháp quan hệ tình dục an toàn và giảm số lượng bạn tình cũng giúp giảm nguy cơ nhiễm HPV.
Trong trường hợp phát hiện các tổn thương tiền ung thư hoặc ung thư giai đoạn sớm, phương pháp điều trị có thể bao gồm phẫu thuật để loại bỏ các tế bào bất thường, xạ trị và hóa trị để ngăn ngừa sự lan rộng của tế bào ung thư. Việc điều trị sớm không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe phụ nữ mà còn làm giảm các biến chứng lâu dài của ung thư cổ tử cung.
Ung thư cổ tử cung là một bệnh lý nguy hiểm nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Việc hiểu rõ nguyên nhân, quá trình phát triển và tầm quan trọng của tầm soát ung thư cổ tử cung có thể giúp phụ nữ bảo vệ sức khỏe một cách chủ động.
Để được tư vấn chi tiết liệu trình phù hợp với tình trạng của bạn, bạn có thể liên hệ với đội ngũ chuyên môn của hãng dược Euro Pharm VN – đơn vị phát triển và cung cấp giải pháp Vulvovagi – Idrozoil: https://europharmvn.com